Dinler Tarihi Ana Bilim Dalı’nın Düzenlediği Program
1. Oturum: Religious Studies in the West
Konuşmacı: Doç. Dr. Amjad M. Hussain
Saat: 13.30
2. Oturum: Dinler Tarihi Çalışmalarına Giriş
Konuşmacı: Prof. Dr. Şinasi Gündüz
Saat: 14.30
12 Mayıs 2016, Salı günü Fakültemiz konferans salonunda iki değerli hocamızı ağırladık. Dinler Tarihi Anabilim dalı olarak Lisansüstü eğitimlerini Dinler Tarihi alanında yapmak isteyen öğrencilerimize yönelik olarak gerçekleştirdiğimiz programın ilk konuğu Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dinler Tarihi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Amjad M. Hussain’di.
Religious Studies in the West başlıklı sunumuyla Dr. Hussain katılımcılara Dinler Tarihi’nin bir disiplin olarak Batı akademyasında belirişini ve günümüze kadarki serencamını Dinler Tarihi okulları üzerinden anlattı. Özellikle İngiltere’deki Dinler Tarihi ekolünün mensuplarını sırasıyla tanıtan Dr. Hussain 1960 sonrasında fenomenoloji ağırlıklı bir disiplinin teşekkül ettiğinden bahsetti. Son olarak son yıllarda bu sahada çalışılan konulara değinerek disipline ait güncel literatür hakkında bizleri bilgilendirdi.
Programımızın ikinci bölümünde ise Anabilim dalı Başkanımız Prof. Dr. Şinasi Gündüz, özellikle Dinler Tarihi’nin İslam ilim geleneğinin bir parçası olduğunu ve batıdakinin aksine XIX. yy’da değil, henüz İslam’ın erken çağlarında Milel ve Nihal türü eserler ile başladığını aktardılar. Nitekim Eric Sharpe’ın Şehristani’nin el-Milel ve’n Nihal isimli çalışmasını, Dinler Tarihi sahasındaki ilk otantik eser olarak kabul ettiği bilgisi sahaya ilgi duyanların malumudur. Hocamız böyle kadim bir ilim geleneğini miras alan Müslüman ulemanın Batıdaki gelişmelere paralel olarak sahayı takip ettiğini ve XIX. yy. Osmanlısı’nda dahi özgün eserler verildiğini ifade ettiler. Cumhuriyet sonrasında Kur’an merkezli bir Dinler Tarihi perspektifinin geliştiğini kaydeden Gündüz bu çalışmaların Dinler Tarihi’nden ziyade tefsir literatürüne daha yakın olduğunu kaydettiler. Bu arada Annamarie Schimmel ve öğrencileriyle yeni bir Dinler Tarihi perspektifinin var olduğunu, bu yeni çalışmaların ise ekseriyetini İslam öncesi Türk inancına yoğunlaşan çalışmalar olduğunu söylediler. Gündüz, son zamandaki Dinler Tarihi’ne gösterilen teveccühten son derece memnun olduğunu ve artık Türkiye’deki akademisyenler tarafından özgün, disiplinin bütün dalların telif eserlerin verilmeye başlandığını belirterek, Dinler Tarihi çalışmalarının geleceğinden ümitvar olduğunu kaydettiler.
Programımız iki değerli hocamızın sunumlarının ardından lisansüstü çalışmalarını Dinler Tarihi’nde düşünen akademisyen adaylarını bilgilendirme oturumuyla devam etti. Yüksek Lisans öğrencilerimizden Kübranur Şenyurt’un öncülüğünde bir Dinler Tarihi grubu kuruldu. Bu grup daha sonra fakülte içerisinde kulüp vasfı kazanarak çalışmalarını bütün öğrencilere ulaştırma gayesi taşıdığını deklare etti. Bu gaye doğrultusunda gruba dâhil olmak isteyen öğrencilerimizin iletişim bilgileri alında ve kendilerine önümüzdeki günlerde tahlillerini yapmak üzere okuma listeleri dağıtıldı. Grup önümüzdeki eğitim yılı itibariyle okuma atölyeleri, dini ve tarihi mekânlara yapılacak geziler eşliğinde Açıkhava dersleri, lisansüstü eğitim için gerekli yönlendirme toplantıları ve sahaya ilişkin gerekli dil ve akademik yönlendirme faaliyetlerinde bulunacak. Bu vesileyle toplantıya katılamayan öğrencilerimize de Dinler Tarihi grubumuzdan haberdar ediyor ve ilgilileri grubumuza davet ediyoruz. Ayrıca programımıza katılan değerli hocalarımıza ve Dr. Hussain’in sunumunu bizlere tercüme eden Dr. Elif Tokay hocamıza teşekkürlerimizi iletiyoruz.
(Bilal Patacı)